در دنیای مدرن وب سایت ها تنها ابزار بازاریابی هستند. وب سایت ها امروز برابر هستند با کسب و کارهای سنتی و فیزیکی با بیش از 3 میلیارد کاربر در سراسر جهان. برای مثال وقتی می خواهید درباره یک شرکت اطلاعات بیشتری بدست بیاوریم در موتور جستجو گر گوگل آن را جستجو کرده و در نهایت به یک وب سایت متصل خواهید شد. همچنین برای محصولات و سایر خدمات از کتاب گرفته تا قطعات خودرو و یا حتی دارو این فرآیند هر روزه توسط میلیون ها کاربر تکرار می شود.
امروزه دیگر وب سایت یک ابزار تجملی برای کسب و کار نیست. بلکه امروز وب سایت گاه از یک مرکز خرید قدرتمند تر و شلوغ تر است. دیگر با مشکلات زندگی پر سرعت امروزه پاساژ گردی ها هم جای خود را به وب گردی داده اند. و کسب و کار ها برای بر قرار کردن ارتباط دیگر به سراغ آگهی های روزنامه نمی روند بلکه بسوی موتور های جستجوی اینترنت مانند گوگل هدایت شده اند برای راحتی و سرعت بیشتر و جذابیت! این مقاله مقدمه ایی است بر اهمیت داشتن وب سایت در هر سایز و برای هر نوع کسب و کار.
امروزه تصمیمات خرید در موتور های جستجو آغاز می شوند
برای بدست آوردن مشتری های جدید شما احتیاج دارید که بدانید مشتری آینده ی شما در کجا و در چه زمانی فراهم کننده کالا و یا خدمات را جستجو می کند، درباره آن تحقیق می کند و در نهایت خرید خود را انجام می دهد. در دنیای امروز محلی که بیشتر مردم بیشتر از بازار های مختلف مراجعه می کنند اینترنت و بخصوص موتورهای جستجوی گوگل، یاهو و بینگ است. این موتورهای جستجو به ترتیب پر کاربرترین موتورهای جستجو هستند که تقریبا 90 درصد تعداد جستجوها را به خود اختصاص داده اند. گوگل با فاصله ی بسیار زیادی 6 از 10 جستجو را در اینترنت به خود اختصاص داده است. در دورانی که 93 درصد تصمیمات تجاری در موتورهای جستجو آغاز می شود اگر شما وب سایتی نداشته باشید عملا 7 درصد بازار شناخته شده هستید یعنی بخش زیاد 93 درصد باقی مانده بازار و مشتریان جدید و بالقوه را از دست داده اید. علاوه بر خرید ها و تصمیمات تجاری شرکت ها خرید های مشتریان و مصرف کنندگان عادی نیز آمار مشابه ای را نشان می دهد و هرچه کالا بزرگ تر و پر بها تر باشد جستجو و تحقیق بیشتری توسط کاربران در اینترنت صورت می گیرد. و تقریبا بین 40 تا 50 درصد فرآیند خرید کالا های مصرف کنندگان در جوامع پیشرفته از اینترنت آغاز شده که این آمار در کشور ما علیرغم کمتر بودن با سرعت بیشتری رو به رشد می باشد.
حرفه ایی بودن
اگر در این دوران شما یک وب سایت خوب ندارید عملا بخش زیادی از بازار شما را به عنوان گزینه ایی جدی برای خرید های خود در نظر نمی گیرند. من شخصا خود برای یک خرید خوب، شرکت ها و فراهم کنندگان خدماتی را که وب سایت ندارند را هم بررسی می کنم اما نداشتن وب سایت می تواند نشانه یی از حرفه ایی نبودن در مدیریت آن کسب و کار به نظر بیاید. تصور کنید شما برای تعطیلات می خواهید از خدمات یک شرکت توریستی استفاده کنید. در گذشته بنر ها در پیاده رو ها و یا تابلو های شرکت معرف خدمات بودند و امروز وب سایت ها شما را به تعداد بیشتری مشتری بالقوه معرفی می کند. تبلیغاتی چون تراکت جای خود را به تبلیغات شبکه های مجازی داده اند. حتی اگر شما از تبلیغات شبکه های مجازی استفاده کنید داشتن یک وب سایت چون داشتن محل فیزیکی شرکت به شما مشروعیت و امکان در دسترس بودن بیشتری می دهد.
قبلا اگر می خواستید کسب و کار شما رونق بگیرد نسبت به توان سرمایه گذاری خود محلی را برای کسب و کار انتخاب می کردید که افراد بیشتری از آنجا گذر می کردند که بیشتر و بهتر دیده شوید. یا حتی محلی را انتخاب می کردید که حرفه ایی تر به نظر بیایید. کسب و کار شما می توانست یک زیر پله یی باشد تا یک مغازه چهار دهنه و یا یک شرکت بزرگ؛ از حاشیه یک شهر تا در قلب پایتخت. هر کسب و کاری نیاز به دیده شدن و در دسترس بودن دارد. مثلا در گذشته سپهسالار بورس کیف و کفش بود و حافظ بورس ارز و طلا، مولوی بورس عمده فروشان و پرنده فروشان. اما امروز کسب و کار تغییر کرده کسی برای خرید الزما به این مراکز مراجعه نمی کند. یکی از این دلایل عمده کمی وقت و ترافیک است و دلیل امروزی تر امکان مقایسه بیشتر و ارزیابی بهتر ازطریق وب سایت هاست. وب سایت هایی که از طریق یک گوشی کوچک تلفن همراه در هر جایی قابل دسترسی هستند. و بیشتر صاحبان کسب و کار های موفق امروز از وارد کنندگان و تولید کنندگان گرفته تا خرده فروشان اینترنت و فضای مجازی را محلی مناسب و مهم برای کسب خود یافته اند. فضایی که هر نوع کالا و خدماتی راه خود را به آن باز کرده و خریدار و فروشنده هر نوع کالایی یکدیگر را پیدا می کنند.
این صحیح است که اگر امروز شما وب سایت هم نداشته باشید باز کسب و کار شما در آگهی ها، کاتالوگ ها، و در مغازه یا شرکت و کارخانه شما در حال کار کردن است و یا حتی به خوبی کار می کند. اما بقول معروف دنیا عوض شده و پس از این هم خواهی نخواهی تغییر خواهد کرد. با توسعه زیر ساخت های اینترنت کشور و ارزان تر شدن گوشی های موبایل و کامپیوتر و جاذبه ی جادویی فضای مجازی افراد روز به روز وقت بیشتری را در این فضا گذرانده و گاه فضای مجازی جای فضای فیزیکی را گرفته اند. سوال این است آیا شما می خواهید مشتری ایی که خرید خود را از اینترنت آغاز می کند را از دست بدهید؟ آیا دوست دارید با جستجو شدن نام کالا و نوع خدمات شما مشتری اول نام شما را به عنوان ارائه دهنده در صفحه نمایشگر خود ببیند؟ آیا می خواهید شما هم بخشی از این بازار و کسب و کار آینده باشید؟ مطمئنا کسی به این سوالات پاسخ نه نمی دهد. مسلما هر کسی در پی مشتری بیشتری هست. پیشنهاد می کنم نوع کالا و خدمات خود را در اینترنت جستجو کنید سپس نگاهی به تعداد سایت ها و ارائه دهندگان بیاندازید آنها رقبای امروز و فردای شما در تلاش برای جذب سهم بیشتری در بازار و حتی گاهی در مشاغل پر رقابت در تلاش برای بقا در بازارهای اقتصاد مردن هستند. داشتن یک وب سایت اولین قدم برای حضور در این بازار پر رفت و آمد است.
هزینه بازاریابی پایین
ساخت وب سایت یک روش ارزان برای بازاریابی و ارتباط بی واسطه با مشتری مورد نظر شماست. نسبت به نیاز و خدماتی که می خواهید در یک سایت ارائه بدهید هزینه ها می تواند متفاوت باشد. و حتی این خدمات را می توان به تدریج در وب سایت سرمایه گذاری کرد. مثلا شما گاه فقط نیاز به یک وب سایت زیبا و جذاب برای معرفی شرکت و خدمات خود دارید. وب سایتی که در موتورهای جستجو شما را اولین گزینه در جستجوی کالا و خدمات شما معرفی کند. یا یک وب سایت با توانایی سفارش و پرداخت آنلاین و با قابلیت های گزارش های حرفه ایی مالی، مدیریتی و داده ایی. در هر صورت یک وب سایت می تواند از هزینه های شما کاسته، سرعت، چابکی و معروفیت بیشتری را به کسب و کار شما بدهد. شما می توانید خود را توسط این وب سایت معرفی کنید. آدرس سایت شما مسیری هست برای شناخته شدن و ارتباط متقابل شما و مشتری هایتان. همچنین این آدرس وب سایت رابطی است برای استفاده در تبلیغات شبکه های اجتماعی که با یک کلیک شما می توانید پذیرای مشتری جدیدی باشید که در فضای وب سایت، شما و خدمات و کلاهایتان را ملاقات می کند.
از سوی دیگر ایجاد وب سایت برای بازاریابی خود یک سرمایه گذاری است. شما یکبار این هزینه را انجام داده و سالها از آن بهره مند می شوید. در مقایسه با سایر روش های بازاریابی پایدار بوده و همیشه قابل دسترس و استفاده است.
دستیابی به فرصت هایی خارج از محدوده جغرافیایی
شاید بزرگترین کاری که اینترنت کرده است این باشد که دنیا را کوچک تر کرده و مرزهای جغرافیایی را برداشته است. دیگر هر کالا و خدماتی، هر تولید کننده یی می تواند کالا یا خدمات خود را به خارج از محدوده خیابان و محله خود به کل کشور و بلکه به خارج کشور معرفی و صادر کند. گاهی تنها کافی است که مشتری بداند که محصول مورد نیاز او در منطقه ایی تولید شده است تا بتواند برای خریداری آن اقدام کند. برای درک این مطلب تنها سری به فروشگاه های آنلاین یا آگهی های آنلاین بزنید. از کتاب های قدیمی مدرسه گرفته تا حیوانات استوایی همه و همه مشتری خود را دارند تنها می بایست ارتباط مشتری و فراهم کننده برقرار شود. با داشتن یک وب سایت شما فارغ از این هستید چه محلی قرار دارید موتورهای جستجو شما را به مشتری متصل می کند. تنها باید در این فضا وب سایتی داشته باشید.
ذخیره اطلاعات در وب
وب سایت شما همچنین می تواند یک مرکز داده و اطلاعات هم برای شما و هم برای مشتری شما باشد. این ذخیره داده و اطلاعات می تواند به شکل های مختلفی صورت بگیرد. مشتری شما می تواند کلیه کالا و خدمات شما را بصورت کاتالوگ دیجیتال دریافت کند بدون اینکه نیازی به چاپ آن باشد و از طرف دیگر شما می توانید به راحتی تغییرات لازم را در کاتالوگ های خود اعمال کنید بدون اینکه نیازی به هزینه های گزاف چاپی داشته باشید. و یا با ثبت نام مشتریان در سایت آنها از تغییرات و محصولات جدید به طور الکترونیکی آگاه شوند. یا اینکه شما اطلاعات بیشتری از محل جغرافیایی کسانی که به سایت شما وصل شده اند بدست آورید تا بتوانید کالا و خدمات خود را نسبت به آن اطلاعات ارائه کنید.
خدمات سلف سرویس در وب
فایده دیگر داشتن وب سایت این است که شما می توانید ساپورت بهتری به مشتریان خود ارائه دهید و این کار حتی توسط خود مشتری شما صورت بگیرد. برای مثال داشتن قسمتی به عنوان سوالات متداول و یا صفحه هات پرسش و پاسخ می تواند تا حد زیادی به نیاز اطلاعاتی مشتریان شما پاسخ بدهد. و تقریبا هر سرویس ارائه شده در وب سایت بطور همزمان می تواند مورد استفاده چندین کاربر قرار بگیرد که این امر در حالت فیزیکی و حضوری بسیار کند و دشوار خواهد بود و خدمات آنلاین می توانند کیفیت و سهولت غیر قابل رقابتی را به ارمغان آورد. علاوه بر این نیز از تعداد نیروهای انسانی مورد نیاز کاسته و بهره اقصادی بیشتری دارد.
وب سایت داشته باشیم یا شبکه های اجتماعی؟
شاید این سوال برای شما پیش بیاد که چرا وقتی من از شبکه های اجتماعی برای توسعه کسب و کارم استفاده می کنم باز هم به وب سایت نیاز دارم؟ این سوال خوبی هست و بعلاوه ما همیشه این سوال را می پرسیم، وب سایت یا شبکه اجتماعی؟ گاهی می پرسیم چرا ما باید برای طراحی وب سایت و فضای هاست هزینه بکنیم؟ چرا فقط از شبکه های اجتماعی مثل تلگرام اینستاگرام یا گاهی فیسبوک یا توئیتر استفاده نکنیم؟
شبکه های اجتماعی برای کسب و کارها فواید غیر قابل انکاری دارند. شبکه های اجتماعی رایگان هستند و میلیون ها کاربر و یا مشتری بالقوه در هیجان برقرار کردن ارتباط با کسب و کار شما هستند. علاوه بر آن شبکه های اجتماعی نیازی به دانش فنی ندارند. تقریبا هر کسی به راحتی می تواند یک حساب کاربری در کمتر از یک دقیقه باز کند و شروع کند به تولید محتوا در ارتباط با کسب و کاری که دارد. شما می توانید در شبکه های اجتماعی از خودتان، محصولات تان و هر چیزی که با آن می تواند با مشتری ها ارتباط پویا تری داشته باشد توسط عکس، فیلم یا متن ارتباط برقرار کرده و تبلیغ کنید.
علاوه بر کاربری آسان شبکه های اجتماعی آنها همچنین با موتورهای جستجو اینترنت مانند گوگل سازگار هستند. سازگار بودن موتور جستجو یعنی در اینترنت و فضای مجازی در دسترس بودن. یعنی اینکه اگر در گوگل نام شرکتی را جستجو کنید اگر آن شرکت در شبکه های اجتماعی حضور داشته باشد، گوگل لینک مرتبط با شبکه اجتماعی آن شرکت را برای شما نمایش خواهد داد.
اما داشتن وب سایت برای یک کسب و کار با داشتن یک حساب کاربری در شبکه های اجتماعی متفاوت است و علاوه بر آن رایگان نیست. یک وب سایت از یک شبکه اجتماعی هزینه بیشتری دارد. و اما هزینه تنها تفاوت بین این دو نیست. وب سایت ها فوایدی مهم تری از شبکه های اجتماعی دارند. سوال این است که چرا علیرغم وجود شبکه های اجتماعی کسب و کار ها اقدام به ساخت وب سایت می کنند؟ یا چرا بعضی از شرکت های بزرگ و شناخته شده ی دنیا از عضویت در شبکه های اجتماعی امتناع می کنند؟
فایده داشتن وب سایت قابل مقایسه با صفحات شبکه های اجتماعی چیست؟ در یک کلام هیچکس در زمین کس دیگری یک عمارت با شکوه نمی سازد. اگر شما از شبکه های اجتماعی در هر سطحی استفاده می کنید شما باید از قوانین صاحب آن شبکه تبعیت کنید. و از سوی دیگر با محدودیت های آنها نیز کنار بیاید. از همه مهم تر با تغییر قوانین و سیاست های آنها کسب و کار و سرمایه گذاری که شما در فضای مجازی انجام داده اید مستقیما تاثیر می پذیرد. مثلا با تغییر الگوریتم های جستجو یا الگوریتم های نمایش محتوا برای سایر کاربران صفحه شما در شبکه های اجتماعی کمتر و کمتر دیده خواهد شد. چه کسی می خواهد برای اندکی هزینه نکردن برای خرید زمین ساختمانی را در زمین شخص دیگری بسازد که شاید روزی مجبور به ترک و رها سرمایه گذاری خود شود؟
وقتی شما یک وب سایت به نام کسب و کار خود دارید آن وقت است که کنترل کامل بر سرمایه گذاری خود دارید. دیگر قوانین و محدودیت های شبکه های اجتماعی بر شما تاثیر ندارد. شما می توانید از شبکه های اجتماعی نیز به عنوان یک گزینه فرعی استفاده خود را ببرید اما نه به عنوان پایگاه اصلی. با یک وب سایت می توانید نسبت به نیاز کسب و کار خود خلاقیت داشته باشید امکانات و کنترلی داشته باشید که در شبکه های اجتماعی وجود ندارد.
وب سایت شما مثل مکان فیزیکی کسب و کار شماست با یک آدرس ثابت است اما حساب کاربری شما کمی شبیه شماره تلفن شماست که اگر تغییر کرد دچار مشکل می شوید اما بواسطه محل ثابت خود همیشه قابل دسترس هستید. شاید بهتر است بگوییم شبکه های اجتماعی تنها یکی از ابزارهای بازاریابی هستند و این ابزارها با تنوع شان در حال تغییر و اغلب ناپایدار هستند. برای مثال روزی فیسبوک توانست رقیبان پیش از خود مانند اورکا، یاهو 360 و غیره را به کنار بزند و تبدیل پر کاربر ترین شبکه اجتماعی در بین دوستان شما شود. اما آیا امروز به مانند گذشته است؟ کاربران تنوع طلب دیگر در پی شبکه های جدید مانند تلگرام و یا اینستاگرام افتادند و این مسیر تنوع و تغییر در آینده تکرار خواهد شد و جذابیت های ابتدایی در نهایت کم رنگ می شوند. پس بهتر است به فکر یک فضای پایدار و همیشگی در فضای مجازی باشیم و شبکه های اجتماعی را در حد کافیت در کنار سایر ابزار های بازاریابی استفاده کنیم.
نتیجه
در مجموع اگر دارای کسب و کار هستید و وب سایت ندارید نگاهی به آینده انداخته و کسب و کار مشابه خود را در فضای اینترنت جستجو کنید. شاید برای اینکه دید بهتری از آینده و قدرت فضای مجازی داشته باشید بد نباشد که در نمونه های خارجی آن نیز در اینترنت نگاهی بیاندازید. بعلاوه نگاهی به گذشته نه چندان دور بیاندازید: روزی در ایران خرید، فروش و پرداخت آنلاین امری بعید و غیر معمول بود اما روز کاملا عادی و ضروری است. و روزی فرا خواهد رسید که کسب و کاری که بعید می رسید پای خود را به فضای مجازی باز کند حضوری قاطع و همیشگی در یک آدرس اینترنتی داشته باشد.
